ลองจินตนาการว่าถ้าทุกปี เรากำลังหยิบเงินสดกองมหึมามูลค่า 30 ล้านล้านบาท โยนทิ้งลงถังขยะ — ฟังดูน่าเหลือเชื่อ แต่ตัวเลขนี้คือตัวเลขที่องค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) ประเมินไว้ว่าต้นทุนมูลค่าของ “ขยะอาหาร” หรือ Food Waste ทั่วโลกในแต่ละปีมีถึง 30% ของอาหารทั้งหมดที่เราผลิตถูกทิ้งโดยไม่ได้ถูกบริโภค
แต่เรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องไกลตัวเลย เพราะประเทศไทยก็เป็นหนึ่งในประเทศที่สร้างขยะอาหารในสัดส่วนที่สูงอย่างน่าตกใจ จากสถิติพบว่า คนไทยสร้างขยะมูลฝอยเฉลี่ย 1.3 กิโลกรัมต่อคนต่อวัน และกว่า 64% ของขยะทั้งหมดคือ “ขยะอาหาร” — ซึ่งหมายถึงอาหารที่ถูกทิ้งหรือเสียหายจนกินไม่ได้
ปัญหา Food Waste ไม่ได้เกิดแค่ตอนที่เรากินไม่หมด แต่เริ่มตั้งแต่ต้นทางของระบบอาหาร
-
การผลิต: พืชผลเสียหายจากโรค ศัตรูพืช หรือสภาพอากาศ
-
การขนส่งและเก็บรักษา: อาหารเสียหายเพราะระบบขนส่งไม่มีความเย็นเพียงพอ
-
การแปรรูปและจำหน่าย: อาหารรูปร่างไม่สวยก็ถูกคัดทิ้ง แม้ยังกินได้
-
การบริโภค: ซื้อเกิน กินไม่หมด หรือทำอาหารมากเกินไปจนกินไม่หมด
อาหารเหล่านี้จะกลายเป็นขยะอินทรีย์ ซึ่งกลายเป็นตัวปล่อยก๊าซมีเทน ซึ่งทำให้โลกร้อนมากกว่าคาร์บอนไดออกไซด์หลายสิบเท่า การทิ้งอาหารไม่ได้หมายถึงของกินเท่านั้น แต่ยังรวมถึงทรัพยากรที่ใช้ผลิต เช่น น้ำ พลังงาน แรงงาน และเงินลงทุนที่สูญเสียไปด้วย ส่งผลต่อ
-
สิ่งแวดล้อม: ปล่อยก๊าซเรือนกระจก เพิ่มภาวะหลุมฝนก๊าซ (น่าจะเป็น: หลุมโอโซน)
-
เศรษฐกิจ: สูญเงินจากต้นทุนการผลิตที่ไม่ได้มูลค่า
-
สังคม: ขณะที่บางคนยังมีปัญหาด้านคนขาดแคลนอาหาร
การลด Food Waste สอดคล้องกับ SDGs โดยตรง
-
SDG 2 – Zero Hunger: ขจัดความหิวโหย กระจายอาหารส่วนเกินให้ผู้ขาดแคลน
-
SDG 12 – Responsible Consumption and Production: ส่งเสริมการบริโภคอย่างมีความรับผิดชอบ
-
SDG 13 – Climate Action: ลดผลกระทบจากก๊าซเรือนกระจก
แนวทางง่าย ๆ :
1. วางแผนซื้ออาหาร ตรวจสอบของที่มีอยู่ก่อน
2. เก็บรักษาให้ถูกวิธี
3. ใช้ให้คุ้ม ทำเมนูจากเศษเหลือหรือบริจาค
4. เลือกซื้อผักผลไม้ไม่รูปร่างไม่สมบูรณ์แต่ยังปลอดภัย
เงิน 30 ล้านล้านบาทที่ “หายไป” ในรูปของขยะอาหาร อาจฟังดูเหมือนปัญหาใหญ่เกินแก้ แต่ถ้าทุกคนลงมือในระดับบ้าน ครัวเรือน ร้านอาหาร และภาคธุรกิจ เราสามารถลด Food Waste ได้จริง เริ่มจากข้าวของของเรา อาจเป็นจุดเริ่มต้นของการช่วยโลกทั้งใบ
ผลงานของ SDGs Young Creator จากทีมกู้โลกด้วยSDGs